یکی از دلچسب‌ترین کتاب‌هایی که در خانه هر فارسی‌زبان یافت می‌شود و جایگاه والا و پررنگی در فرهنگ فارسی دارد دیوان حافظ است. مجموعه شعری که پس از قرن‌ها هنوز هر مصرع آن برای دوستداران شعر و ادب فارسی سرشار از معناست. خواندن اشعار حافظ یکی از بخش‌های مهم بسیاری از آیین‌های ایرانی همچون نوروز و شب یلدا به شمار می‌رود که در خانه ایرانیان و دیگر فارسی‌زبانان با شور و شوق بسیار اجرا می‌شوند. به‌غیراز این نسخه‌های متعدد ترجمه شده دیوان حافظ، نماینده شورآفرین ادبیات فارسی در جهان هم هست که قلب و روح افراد با سلیقه و زبان مختلف را به تسخیر خود درآورده است. باتوجه‌به استقبال زیادی که سالانه از این مجموعه شعر محبوب می‌شود در ادامه مواردی که برای خرید کتاب دیوان حافظ مفید است را ذکر می‌کنیم.
فهرست مطالب
برای خرید دیوان حافظ از این لینک اقدام کنید:
خط مورد استفاده در دیوان حافظ چیست؟
از دو نوع خط عموما در چاپ دیوان حافظ استفاده می‌شود. خط کتابی یا کامپیوتری و خط نستعلیق.
خط نستعلیق معمولا در دیوان حافظ نفیس استفاده می‌شود و بسته به هنرمند آن کیفیت آن متفاوت است. از بزرگترین خطاطان ایرانی در این زمینه می‌توان به استاد امیرخانی، استاد اخوین، استاد فلسفی و غیره اشاره نمود.
پیشنهاد می‌کنیم مقاله منتشره شده در سایت هنر فردی را با عنوان بهترین خوشنویسان ایرانی در آدرس زیر مطالعه بفرمایید:
https://honarfardi.com/public-skills/calligraphy-training/top-calligraphy-masters/
کاغذ مورد استفاده در دیوان حافظ
به طور کلی از سه نوع کاغذ در دیوان حافظ استفاده می‌شود. کاغذ تحریر که ارزانترین نوع آن است که در بیشتر کتابها استفاده می‌شود. کاغذ گلاسه که برخی به آن روغنی می‌گویند و از ضخامت و کیفیت بهتری برخوردار است. و در نهایت کاغذ عطری که نفیس ترین نوع کاغذ مورد استفاده در دیوان حافظ است و بسیار گران قیمت است. این کاغذ از زمینه بسیار چشم نوازی نیز برخوردار است که زیبایی آن را دو چندان می‌کند.
مقاله مرتبط: كاغذ مورد استفاده در كتاب نفیس، سالنامه و سررسيد
اندازه یا قطع مناسب کتاب دیوان حافظ
کتابها در اندازه های متفاوتی به چاپ می‌رسند. ولی متداول ترین قطع آن وزیری به ابعاد تقریبی 25 در 17 سانت است. قطع کوچکتر قطع جیبی به ابعاد 12 در 17 سانت و قطع بزرگتر رحلی به ابعاد تقریبی 25 در 35 سانتیمتر است.
مقاله مرتبط: راهنمای انتخاب قطع (اندازه) مناسب برای کتاب
تذهیب و مینیاتور
تذهیب و مینیاتور و نقش و نگار بیشتر در کتب نفیس که با کاغذ گلاسه چاپ می‌شوند اهمیت پیدا می‌کند. طبیعتا تذهیبی و مینیاتوری که توسط استادان برجسته‌ای همچون استاد فرشچیتان، استاد هنرور و استاد خداپناه انجام شده باشد، از کیفیت بهتری نسبت به طرح‌هایی که از اینترنت کپی شده است، برخوردار است و ارزشمندتر است.
مقاله مرتبط: تذهیب چیست و در کتب نفیس چه کاربردی دارد؟
قیمت کتاب دیوان حافظ به چهار عامل اصلی بستگی دارد. اندازه کتاب، نوع کاغذ، جنس روکش روی جلد و نوع جلد و جعبه.
قیمت دیوان حافظ معمولی از حدود 100 هزار تومان شروع میی‌شود. قاعدتا هر چه اندازه کتاب بزرگتر باشد به مواد اولیه بیشتری نیاز دارد و کتاب گرانتر می‌شود. کاغذ کتاب نیز اگر معمولی باشد باعث قیمت پایینتر در دیوان حافظ می‌شود. جنس روی جلد کتاب می‌تواند سلفون معمولی، گالینگور، چرم مصنوعی و چرم طبیعی باشد که سلفون ارزانترین و چرم طبیعی گرانترین آن است. و در نهایت اگر کتاب دارای قاب کشویی و یا جعبه با درب باز شو باشد، باعث گرانتر شدن قیمت آن می‌شود. کیفیت صحافی و چاپ نیز می‌تواند تأثیر به سزایی در قیمت کتاب داشته باشد.
بهترین تصحیح دیوان حافظ کدام است؟
کتاب دیوان حافظ در زمان خود او تدوین و گردآوری نشده بود. بنابراین نسخه های دیوان حافظ تماما بعد مرگ او هستند. همچنین کاتبهایی که نسخه‌ها را رونویسی می‌کردند به دلیل کم سوادی، کلمه ها را غلط می‌نوشتند و یا جا می‌انداختند. از این رو اشخاصی در سده‌های معاصر شروع به تصحیح دیوان حافظ نمودند. از تصحیح‌های معتبر دیوان حافظ می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
1- تصحیح قزوینی و غنی: در بیشتر کتابهای منتشر شده این تصحیح به چشم می‌خورد و به سفارش وزارت فرهنگ وقت حدود سال 1320 نگارش شده است.
2- تصحیح خانلری: تصیح خانلری براساس 14 نسخه خطی کهن یکبار در یک مجلد و بار دیگر در دو مجلد به چاپ رسیده است.
3- تصحیح سایه (هوشنگ ابتهاج): این تصحیح توسط هوشنگ ابتهاج نگارش شده است و بهاء الدین خرمشاهی آن را کم اشکال ترین تصحیح حافظ می‌داند.
4- تصحیح سلیم نیساری: نیساری برای این تصحیح از 48 نسخه حافظ بهره برده است و با دقت و ظرافتی مثال زدنی آن را نگارش کرده است.
برای اطلاعات بیشتر در مورد تصحیح دیوان حافظ پیشنهاد می‌کنیم مقاله‌ای که در سایت موسسه فرهنگی هنری شهرستان ادب منتشر شده است را در آدرس زیر مطالعه بفرمایید:
https://shahrestanadab.com/Content/ID/3949
بهترین انتشارات دیوان حافظ کدام است؟
کتاب دیوان حافظ توسط انتشارات‌های مختلفی به چاپ رسیده است. در زیر به چند نمونه از برجسته‌ترین آنها اشاره می‌کنیم که اکثرا به تصحیح قزوینی و غنی هستند و سپس به مزایای هر کدام اشاره می‌کنیم:
1- انتشارات فرهنگسرای میردشتی: تذهیب و حاشیه دیوان حافظ فرهنگسرای میردشتی توسط محمدرضا هنرور انجام شده و خطاطی آن توسط استاد امیرخانی صورت گرفته است.
2- انتشارات هلیا: تذهیب و حاشیه دیوان حافظ انتشارات هلیا توسط محمدرضا هنرور انجام شده و خطاطی آن به صورت نستعلیق رایانه ای از خط استاد اخوین است.
3– انتشارات خانه فرهنگ و هنر گویا: تذهیب و مینیاتور دیوان حافظ انتشارات گویا توسط استاد فرشچیان انجام شده و خطاطی آن توسط استاد کاوه اخوین صورت گرفته است.
4- انتشارات یساولی: دیوان حافظ انتشارات یساولی توسط استاد فلسفی خطاطی شده است.
هر کدام از این انتشاراتها مزایا و معایب مخصوص به خود را دارند. ابتدا باید تصمیم بگیرید که کدام مورد در نظر شما اهمیت بیشتری دارد.
اگر خطاطی از نظر شما اهمیت دارد دیوان حافظ انتشارات میردشتی به خط استاد امیرخانی بهترین گزینه است.
اگر تذهیب و مینیاتور با اهمیت تر است دیوان حافظ انتشارات گویا با هنرمندی استاد فرشچیان گزینه بهتری است.
اگر کیفیت صحافی و زیبایی برایتان اهمیت دارد، دیوان حافظ انتشارات هلیا بسیار با کیفیت و زیبا است. وجه تمایز این انتشارات این است که تمامی مراحل جلد سازی آن در خود انتشارات صورت می‌گیرد و بنابراین کنترل کیفیت با دقت انجام می‌شود.
از کجا دیوان حافظ بخرم؟
ابتدا باید تصمیم بگیرید که مایل به خرید دیوان حافظ به صورت حضوری هستید یا اینترنتی. اگر قصد خرید اینترنتی دارید گزینه های پیش روی شما زیاد نیستند. کافی است عبارت “خرید دیوان حافظ” را در گوگل سرچ کنید و به نتایج مورد نظرتان برسید. در اینجا به 3 فروشگاه اصلی خرید اینترنتی کتاب حافظ اشاره می‌کنیم.
الف- دیجی کالا: دیجی کالا بزرگترین فروشگاه اینترنتی خاورمیانه است و دیوان حافظ نیز در این سایت فروش می‌رسد.
مزایای خرید از دیجی کالا: 1- شما در این فروشگاه 7 روز گارانتی بازگشت کالا را دارید. 2- این فروشگاه از اعتبار بسیار بالایی برخوردار است و می‌توانید مطمئن باشید که کالا حتما به دست شما خواهد رسید. 3- تنوع کتاب حافظ در آن بسیار بالاست.
معایب خرید از دیجی کالا: 1- فروشندگان متعددی در دیجی کالا محصول خود را عرضه می‌کنند. بنابراین امکان نظارت کامل بر کیفیت تمامی فروشندگان وجود ندارد و بعضا کالاهایی بی کیفیت به دست مشتری می‌رسد. 2- معمولا با توجه به حجم بالای سفارشات در دیجی کالا، کالا دیر به دست مشتری می‌رسد. 4- امکان استفاده از تخفیف برای خرید در تعداد بالا وجود ندارد.
ب: کالای نفیس: کالای نفیس دومین فروشگاه در نتایج جستجوی گوگل است که چند سالی است در این حوزه فعالیت می‌کند.
مزایای خرید از کالای نفیس: 1- ارسال رایگان. 2- ارسال چند ساعته در تهران و ارسال سریع به پست در شهرستان. 3- کنترل دقیق کتاب برای ایرادات احتمالی قبل از ارسال کتاب. 4- دارای ضمانت بازگشت کالا. 5- امکان استفاده از تخفیف برای خرید در تعداد بالا. 6- امکان چاپ لوگو بر روی کتاب
معایب خرید از کالای نفیس: عدم امکان پرداخت در محل در شهرستانها
ج: ترب: ترب در حقیقت موتور جستجویی است که شما را به سایتهایی که فروش دیوان حافظ دارند، ارجاع می‌دهد.
مزایای خرید از ترب: 1- فروشگاههایی که در ترب فعالیت دارند عموما از اعتبار بالایی برخوردارند. 2- تنوع کالا در ترب بسیار بالاست.
معایب خرید از ترب: 1- همانند دیجی کالا به دلیل تعدد فروشندگان، امکان نظارت بر کیفیت فروشندگان وجود ندارد. 2- قیمتها بعضا به روز نیستند و در هنگام مراجعه به سایت مورد نظر با قیمتی بالاتر مواجه می‌شوید.
اگر به هر دلیل امکان خرید اینترنتی ندارید و می‌خواهید که کتاب را از نزدیک ببینید مکانهای زیر را می‌توانید برای خرید انتخاب کنید.
میدان انقلاب تهران: از قدیم الایام میدان انقلاب تهران به عنوان مرکز کتابفروشی در ایران بوده است.
شهر کتابها: شهر کتاب نیز در جای جای ایران نمایندگی فروش دارد. با کلیک بر روی لینک زیر و انتخاب استان خود، به شهر کتاب شهر خود دسترسی پیدا می‌کنید.
http://new.bookcity.org/resellermap
امیدواریم در این مقاله توانسته باشیم کمکی هر چند کوچک برای تصمیم گیری بهتر درباره خرید دیوان حافظ کرده باشیم. در صورت هر گونه سوال و نظری آن را در قسمت نظرات با ما به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
بهترین تصحیح دیوان حافظ، تصحیح قزوینی و غنی است که در غالب چاپها از آن استفاده می‌شود.
بهترین خط دیوان حافظ خط نستعلیق است که توسط استادان برجسته ای نظیر استاد امیرخانی و استاد اخوین نوشته شده باشد.